Natuurlijk groenbeheer voor een klimaatbestendige toekomst

Het groen om ons heen vormt een cruciaal onderdeel van onze leefomgeving. Onze tuinen, parken en groene zones zijn niet alleen esthetisch van belang, maar bieden ecosysteemdiensten die van onschatbare waarde zijn voor ons welzijn. Denk aan het zuiveren van lucht en water, het bevorderen van biodiversiteit en het reguleren van het lokale klimaat.

Steeds vaker krijgen we te maken met de gevolgen van klimaatverandering, waarbij extreme weersomstandigheden zorgen voor hitte, droogte en wateroverlast. Op welke manieren kan duurzaam en natuurlijk groenbeheer een rol spelen in het klimaatbestendig maken van onze steden?

• Behouden en bevorderen van biodiversiteit. Biodiversiteit is een sleutelbegrip in de transitie naar natuurlijk groenbeheer. Het introduceren van inheemse planten en bomen trekt verschillende soorten insecten en vogels aan, wat bijdraagt aan de lokale biodiversiteit en zorgt voor een gezond ecosysteem. Biodiverse ecosystemen zijn veerkrachtiger en kunnen zich beter aanpassen aan veranderende omstandigheden.
• Anders omgaan met (regen-)water. Op dit moment zijn stedelijke gebieden vooral gericht op het afvoeren van water. Door verhardingen krijgt het water nauwelijks de kans om in de bodem te zakken. Tijdens zware regenval wordt het riool overbelast en kan wateroverlast ontstaan. Natuurlijk groenbeheer maakt gebruik van technieken als regenwaterinfiltratie, waarbij het regenwater langzaam infiltreert in de bodem, het leefklimaat van de bodem wordt verbeterd en het grondwaterpeil wordt aangevuld.
• Groen als maatregel tegen hittestress. Groen kan in de stedelijke omgeving een belangrijke rol spelen in klimaatadaptatie door het verkoelende effect dat wordt veroorzaakt door twee factoren: schaduw en de verdamping van water. Uit onderzoek* blijkt dat schaduw door bomen overdag een grote bijdrage levert aan verkoeling. De verschillen in gevoelstemperatuur tussen plekken in de schaduw en in de zon lopen op tot wel 10⁰ Het verkoelende effect wordt versterkt doordat de verdamping van water door het groen warmte aan de lucht onttrekt. Daarbij geldt: hoe meer groen, hoe meer verkoeling. Grote bomen met dichte kronen hebben het meeste effect. *Factsheet Klimaat en Temperatuur, WUR.
• Aandacht voor een gezonde bodem door duurzaam beheer. Een gezond bodemleven zorgt ervoor dat ziekten en plagen op een natuurlijke manier in toom worden gehouden, beplanting goed kan groeien en dat (regen-)water beter kan worden opgenomen, vastgehouden en gezuiverd.

Yuverta leidt leerlingen, studenten en cursisten op in het groen-blauwe domein. In ons onderwijs anticiperen we op de maatschappelijke uitdagingen waar onze samenleving voor staat. We gaan die uitdagingen niet uit de weg, maar zetten ze centraal in ons onderwijs. Dat betekent dat we ons richten op thema’s die ertoe doen, zoals het klimaat, energie, voeding en welzijn van mens en dier.

Vanuit Yuverta Leven Lang Ontwikkelen bieden we praktijkgerichte trainingen en opleidingen aan professionals die werkzaam zijn binnen het groen-blauwe werkveld of als zij-instromer een start willen maken in de sector. We zorgen ervoor dat ons aanbod aansluit op actuele ontwikkelingen in de arbeidsmarkt. Voorbeelden hiervan zijn de topopleidingen Urban Green Development en Watermanagement, waarin je leert met een toekomstgerichte blik naar de leefomgeving te kijken en groene en duurzame oplossingen te bedenken voor vraagstukken die ontstaan door klimaatverandering. En in de training Bodemleven beheer zoomen we in op de biodiversiteit van de bodem en de maatregelen die je kunt nemen om het bodemleven te verbeteren.

Nieuwsgierig geworden? Bekijk ons aanbod of neem contact met ons op!

Redactie

Dit artikel is gepubliceerd in het Vakblad Handel & Techniek Groene Sector Nederland van NUC, nr. 12 2023. Auteur: Maaike Vroom.