Stad van de Toekomst

Groen, de groene omgeving, de groene stad, staat volop in de belangstelling. Veel groen in de stad zorgt voor minder hitte en voor meer aantrekkelijke plekken om te verblijven. Daarom wordt groen ook meer en meer belangrijk gevonden en worden er volop mogelijkheden gezocht en ontwikkeld om steden zo groen mogelijk te maken. Deze plannen moeten ook uitgevoerd worden en daar zijn vakbekwame mensen voor nodig; hoveniers.

Hovenier in de groene stad

De Koninklijke Vereniging van Hoveniers en Groenvoorzieners (VHG) heeft een eigen branche-opleiding ontwikkeld waarin deelnemers in drie jaar worden opgeleid tot uiteindelijk vakbekwaam hovenier. De veranderingen in de maatschappij hebben, vanzelfsprekend, invloed op de inhoud van de opleiding. Hoveniers staan in hun werk aan de basis van een groenere leefomgeving en tijdens de opleiding leren zij niet alleen hoe een terras te leggen, maar ook waarom die groene omgeving zo belangrijk is. Dat maakt het vak breder en dus interessanter.

Veelzijdiger werk

William Peters werkt in Boxtel als docent van de VHG-hoveniersopleidingen. ‘De basisvaardigheden die we de hoveniers leren blijven grotendeels hetzelfde, maar het werk wordt straks wel meer en meer uitgevoerd in een andere context. Waar eerst de klant en de wens van de klant voorop stond, leren we nu om meer te kijken naar wat de effecten van een tuinplan zijn op de biodiversiteit. Ook leren we de hoveniers nu waarom water zoveel mogelijk wordt vastgehouden. De technieken achter de oplossingen zijn veranderd.’

Ook de plantenlijst in de opleiding is gewijzigd. Wat voorheen werd gezien als onkruid en dus ongewenst, mag nu vaak blijven staan als inheemse plant. Er wordt aandacht gegeven aan wat het juiste moment is om te maaien, wat gefaseerd maaien is en waarom en hoe lang je het maaisel moet laten liggen. Het verkrijgen van een goede bodem en bodemleven zijn belangrijk en ook hiervoor is veel aandacht. ‘Het werk wordt veelzijdiger’, vindt William. ‘De groep die zich niet druk maakt over het leven in de stad wordt steeds kleiner en er zijn veel mensen die op de bres springen bij alles wat bijdraagt aan een groenere omgeving.’ De nieuwe Omgevingswet, die een integrale aanpak eist van veranderingen in de openbare ruimte, geeft ook aanleiding tot een verschuiving in de inhoud van het lesprogramma.

In steden worden steeds vaker groene woontorens, ook wel verticale bossen genoemd, gebouwd. Voor het onderhoud daarvan zijn speciale klimvaardigheden nodig, gecombineerd met de onderhoudsvaardigheden van de planten. Dat is een nieuwe combinatie van vaardigheden. Daardoor komt het voor dat mensen met een elders behaald klimcertificaat voor het beklimmen van gebouwen, bij Yuverta LLO een opleiding volgen voor het kunnen onderhouden van dak- en gevelgroen. Hierdoor ontstaat een beroepsgroep die zowel kennis heeft van de bouw als van het groen.

Praktijk vs educatie

Jeroen Soontiëns is directeur van onder meer Soontiëns Hoveniers en Tuincentrum Soontiëns. Stedelijke vergroening krijgt alle aandacht van Soontiëns Stadsnatuur. Jeroen is actief betrokken bij de VHG Brancheopleiding door zijn deelname in het samenwerkingsverband bij de VHG. ‘Dit verband heeft als doel meer samenwerking tussen bedrijfsleven en het onderwijs.’ Jeroen ziet veel belangstelling van mensen die nu in een heel andere beroepsgroep werken, de zogenaamde zij-instromers. ‘Vanuit de vakgroep Wilde Weelde zien we een enorme belangstelling. Veel leden zijn zij-instromers en in ons bedrijf kloppen de laatste jaren steeds meer mensen aan die iets in de groene sector willen betekenen. Wij leggen dan uit dat het vak van hovenier een vak is en dat daarvoor wel een opleiding is vereist. Wij sturen mensen dan veelal naar Yuverta LLO voor de brancheopleiding of cursussen. Als bedrijf kijken wij altijd naar de maximaal mogelijke meerwaarde van groen in de leefomgeving. Wanneer je natuur- en groenbeleving meeneemt in je denken, dan kom je tot heel andere oplossingen. Het werk van hovenier is dan ook een stuk veelzijdiger dan veel mensen denken. Je bent veel bezig met maatschappelijke vraagstukken, die je probeert te integreren in een groenoplossing. Wij nemen onze medewerkers mee in deze denkwijze en geven hen kennis van zaken mee. Enerzijds door interne workshops en lezingen of door het volgen van een cursus. Voor wat oudere medewerkers voor wie het vak fysiek wat zwaar wordt, is onderwijs ook erg belangrijk. Dat geeft aanknopingspunten om bijvoorbeeld een meer adviserende rol in te nemen.’

Veel belangstelling voor zij-instromers

De VHG-brancheopleiding wordt bij Yuverta LLO vooral door zij-instromers gevolgd. Mensen uit de zorg, uit de bouwwereld en techniek, juristen of HR. ‘Het is bekend dat groen ontspanning brengt. Sommige deelnemers passen de kennis toe in hun werk, anderen maken een daadwerkelijke carrièreswitch. Wie nu in het hoveniersvak stapt, zorgt niet alleen voor zijn of haar eigen inkomen, maar draagt bij aan de verbetering van de leefomgeving en de biodiversiteit’, besluit William.

De volledige VHG-brancheopleiding beslaat drie jaar. In het eerste jaar leiden we je op tot aankomend hovenier, in het tweede tot hovenier en na het derde jaar mag je je vakbekwaam hovenier noemen. De brancheopleidingen worden in middag en avond gegeven in Boxtel en in Houten.